Powrót do poprzedniej strony


PRAWO ENERGETYCZNE

          Ustawą zasadniczą szczególnej mocy prawnej, określającą podstawy ustroju państwa jest Konstytucja, która normuje obowiązki obywateli oraz określa organizację urzędów państwowych. Na mocy ustawy konstytucyjnej poszczególne urzędy mogą w zakresie swoich kompetencji wykazywać inicjatywę ustawodawczą. Na podstawie delegacji zawartych w ustawie kierownicy urzędów centralnych są zobowiązani do wydawania aktów prawnych w formie rozporządzeń - aktów wykonawczych do stawy.

          Rozporządzenia (akty wykonawcze) to rozwinięcia ustawy, które określają funkcjonowanie poszczególnych postanowień jej artykułów. Akty wykonawcze nie mogą stanowić odrębnych poza ustawowych regulacji, ponieważ są jedynie uzupełnieniem ogólnych sformułowań zawartych w ustawie. W akcie wykonawczym może znajdować się delegacja danego ministra dla jednostek organizacyjnych np. samorządowych, do opracowania materiałów pomocniczych (wytycznych instrukcji), rozszerzających wiedzę techniczną bądź organizacyjną w zakresie danego rozporządzenia. Nie może natomiast zaistnieć delegacja, bezpośrednio wpływająca na sytuacje ekonomiczną obywateli lub podmiotów gospodarczych, o ile nie znajduje podstawy w przepisie umieszczonym w samej ustawie.

Poprawne konstruowanie aktów prawnych w zakresie:

  • formy merytorycznej aktu prawnego,
  • sposobów włączenia aktu prawnego do systemu prawnego oraz zmiany treści aktów obowiązujących lub ich eliminacji z systemu prawnego,

określają zasady techniki prawodawczej ustanowione w dniu 01.01.92 Uchwałą Rady Ministrów Nr 147 z dnia 05.11.91 (MP Nr 44 poz. 310 - Urzędowy Zbiór Dyrektyw).
          Technika prawodawcza określa jedynie typowe środki powtarzalnych rozstrzygnięć prawnych, których stosowanie zabezpiecza autorów aktu prawnego przed niejednolitym formułowaniem zaleceń i wymagań zawartych w akcie prawnym oraz gwarantuje jego przejrzystość, a tym samym ułatwia prawidłową interpretację przepisów.
          Aby akt prawny stał się obligatoryjny, musi być opublikowany w jednym z organów, którymi są: Dziennik Ustaw, Monitor Polski i Dziennik Urzędowy. System Prawny opiera się na szczeblowym układzie wymagań i zasad. Wymagania najwyższej rangi – ustawy – mają pozycję dominującą, a ustalenia konstytucyjne oraz ustawowe mają pozycję nadrzędną wobec wszystkich innych. Wypływa stąd konieczność zachowania zgodności rozporządzeń nie tylko z „ustawą macierzystą”, ale także ze wszystkimi innymi aktami tej rangi.
          Warto pamiętać, że prawem obowiązującym nie jest jedyni prawo zawarte w ustawach i rozporządzeniach, ale również w orzecznictwie, doktrynie prawnej czy dokumentach niższej rangi takich jak np. polskie Normy, wprowadzone do obligatoryjnego stosowania lub wytyczne, wydawane tylko przez zainteresowany resort.
          Decydujące znaczenie dla skuteczności szczegółowej regulacji prawnej ma hierarchiczność ważności. Niezgodność z wymaganiami zawartymi w akcie wyższego rzędu może powodować eliminację wymagań szczegółowych albo doprowadzić do niewłaściwych interpretacji, które nie zapewniają zgodności z wymaganiami nadrzędnymi, a tym samym, może również doprowadzić w efekcie do zmiany założonych celów, którym miała służyć.
          W zakresie budowy i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych, tzn. instalacji sieci i aparatury oraz obiektów elektrycznych, szczyt hierarchii aktów prawnych stanowią dwa podstawowe:

  • Prawo Energetyczne [1];
  • Prawo Budowlane [2].

          Na podstawie delegacji zawartych w tych ustawach właściwi ministrowie wydali bądź wydadzą stosowne akty prawne. Ponadto wydano akty prawne związane z zagadnieniami energetyki a ustanowione na podstawie: Ustawy o badaniach i certyfikacji, przepisów kodeksu postępowania administracyjnego i innych. Tym samym Prawo Energetyczne, będące źródłem wiedzy merytorycznej w zakresie budowy i eksploatacji jest podstawą do opracowania i wydawania aktów prawnych przez kompetentne organy administracji publicznej w formie rozporządzeń lub zarządzeń. Na ich mocy i na mocy wydanych materiałów pomocniczych, stanowiących „narzędzia” prowadzone są w sposób bezpieczny i racjonalny budowy i eksploatacje sieci, instalacji i urządzeń elektroenergetycznych. Takimi „narzędziami” są wszelkiego rodzaju Instrukcje Stanowiskowe, stanowiące materiał pomocniczy lub wiedzę techniczną.[2]
          Od wejścia w życie zarówno ustawy Prawo Energetyczne, jak i Prawo Budowlane, do chwili obecnej ustawy te podlegały wielokrotnym nowelizacjom. Najobszerniejszej nowelizacji w ustawie Prawo Energetyczne dokonano Ustawą z dnia 26.05.2000, która weszła w życie z dniem 14.06.2000.
          Prawem Energetycznym i przepisami wykonawczymi do tej ustawy powinien posługiwać się przede wszystkim projektant obiektu elektroenergetycznego, jego wykonawca i eksploatujący ten obiekt.

PODŁĄCZENIE PODMIOTÓW (OBIEKTÓW) BUDOWLANYCH DO WSPÓLNEJ SIECI

          Na podstawie art. 9 ustęp 1 Ustawy Prawo Energetyczne Minister Gospodarki wydał m.in. Rozporządzenie o szczegółowych warunkach przyłączania podmiotów (odbiorców) do sieci elektroenergetycznych, pokrywania kosztów przyłączenia, obrotów energią elektryczną, świadczenia usług przesyłowych, ruchu sieciowego i eksploatacji sieci elektroenergetycznych oraz standardów jakościowych obsługi odbiorców.
          W rozporządzeniu został przyjęty podział odbiorców energii elektrycznej na sześć grup. W zależności od rodzaju sieci i wartości napięcia z jakim będzie dostarczana energia elektryczna. Przyłączenie podmiotu do sieci elektroenergetycznej następuje na podstawie warunków technicznych przyłączenia urządzeń i instalacji elektrycznych. Warunki te są wydawane przez przedsiębiorstwo sieciowe (Rejonowy Zakład Energetyczny).
          Wydanie warunków technicznych jest obwarowane wieloma wymaganiami, które odbiorca energii elektrycznej musi spełnić. Trzy podstawowe z nich to:

  1. Przedstawić plan zabudowy lub szkic sytuacyjny obiektu,
  2. Określić tytuł prawa własności do obiektu, w którym będą użytkowane urządzenia lub instalacje podlegające przyłączeniu,
  3. Określić szczególne wymagania dotyczące odmiennych od standardowych parametrów energii elektrycznej lub parametrów dostarczania, w szczególności odnoszące się do:
    • niezawodności zasilania,
    • dopuszczalnej zawartości wyższych harmonicznych,
    • dopuszczalnej asymetrii napięć,
    • dopuszczalnych odchyleń i wahań napięcia.

          Inne wymagania są zawarte w § 6.1. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 25.09.2000. Powyższe wymagania nawiązują do Ustawy Prawo Energetyczne, wprowadzające konieczność przestrzegania parametrów jakościowych.
          Po otrzymaniu warunków przyłączenia instalacji elektrycznych do sieci elektroenergetycznych odbiorca (podmiot) w zależności od:

  • miejsca przyłączenia rozumianego jako punkt w sieci, w którym przyłącze obiektu budowlanego (budynku) łączy się z siecią energetyki zawodowej,
  • miejsca dostarczenia energii elektrycznej,
  • mocy przyłączeniowej,
  • rodzaju połączenia z siecią,
  • instalacji lub innych sieci określonych we wniosku składanym przez odbiorcę u dostawcy energii,
  • zakresu niezbędnych zmian w sieci związanych z przyłączeniem;

jest zobowiązany zgodnie z art. 3 pkt. 13 Ustawy [2] wykonać dokumentacje budowy, tzn. posiadać pozwolenie na budowę wraz z załączonym projektem budowlanym, w którego zakres wchodzi instalacja elektryczna, która odpowiednio zaprojektowana powinna spełniać wymagania Rozdziału 8 Instalacje Elektryczne 5180-192.1 Rozporządzenia oraz wymagania zawarte w § 16 Rozporządzenia, które nakłada na odbiorcę energii elektrycznej m.in. obowiązek:

  • Pobierania mocy i energii zgodnie z obowiązującymi przepisami i warunkami umowy.
  • Utrzymania należnej do niego sieci, wewnętrznej instalacji zasilającej i odbiorczej w stanie technicznym zgodnie z wymaganiami określonymi w odrębnych przepisach.

          Przepisy wykonawcze o eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych w Polsce zgodnie z art. 70.1 Ustawy [1], wydane i utrzymane na podstawie Ustawy z dnia 06.04.1984 o gospodarce energetycznej, zostały unieważnione. W związku z powyższym - odbiorca - podmiot eksploatujący sieć, instalacje lub urządzenie elektryczne, jest zobowiązany do posiadania instrukcji szczegółowej określającej sposób prawidłowej i bezpiecznej eksploatacji. Dotyczy to w szczególności odbiorców przemysłowych, którzy są zobowiązani do:

  • Terminowego regulowania należności za energię elektryczną oraz innych należności związanych z dostarczaniem tej energii;
  • Utrzymania użytkowanej nieruchomości w sposób nie powodujący utrudnień w prawidłowym funkcjonowaniu sieci, a w szczególności do zachowania wymaganych odległości od istniejących urządzeń w przypadku stawiania obiektów budowlanych i sadzenia drzew zgodnie z wymaganiami określonymi w odrębnych przepisach;
  • Powierzania budowy lub dokonywania zmian w instalacji elektrycznej osobom posiadającym odpowiednie uprawnienia i kwalifikacje;
  • Umożliwienia upoważnionym przedstawicielom przedsiębiorstwa energetycznego dostępu wraz z niezbędnym sprzętem, do należących do niego elementów sieci i urządzeń, znajdujących się na terenie lub w obiekcie odbiorcy w celu przeprowadzania prac eksploatacyjnych lub usunięcia awarii w sieci lub do układu pomiarowo - rozliczeniowego;
  • Zabezpieczenia przed uszkodzeniem plomb, a przede wszystkim plomb zabezpieczeń głównych i układu pomiarowo - rozliczeniowego;
  • Niezwłocznego poinformowania przedsiębiorstwa energetycznego o zauważonych wadach lub usterkach w układzie pomiarowo - rozliczeniowym i o innych okolicznościach wpływających na możliwość niewłaściwego rozliczenia za energię elektryczną oraz o powstałych przerwach w dostarczaniu energii elektrycznej lub niewłaściwych jej parametrach;
  • Dostosowania swoich urządzeń do zmienionych warunków funkcjonowania sieci, o których został uprzednio powiadomiony.

Ciąg dalszy nastąpi

Źródło: inż. Grzegorz Ługowski; Elektro Info Nr2/2001 "Prawo Energetyczne"

Do góry

Powrót do poprzedniej strony

Strona stworzona przez Pawła Kawkę.literat@poczta.fm